De door de ChristenUnie aangevraagde informerende bijeenkomst op donderdag 10 oktober werd ook door vooral jonge boeren bezocht. Zij stelden de gedeputeerde Johannes Kramer de vraag waarom de provincie deze extra stikstofruimte afneemt en verder gaat dan het kabinet voorstelde.  ‘Dit voelt als stelen,’ zegt Eke Folkerts van de Agrarische Jongeren in Fryslân.

De volgende dag protesteerden de boeren spontaan en massaal bij het provinciehuis. Om 12.00 uur stonden tientallen trekkers voor het provinciehuis. De boeren werden gastvrij ontvangen en halverwege de middag besluit de gedeputeerde de nog maar twee dagen oude beleidsregels stikstof voor Fryslân in te trekken.

Deze plotselinge ommezwaai van de gedeputeerde leidt tot een spoeddebat, waarin zowel het proces tot de totstandkoming van de provinciale regels en de inhoud van het stikstofdossier aan de orde kwamen.

De fractie van de ChristenUnie nodigde een aantal boeren uit voor een ronde-tafel-gesprek. ‘De nocht om te buorkjen sakket ôf,’ reageert één van hen. Zij zetten vraagtekens bij de noodzaak vast te houden aan de Natura-2000 gebieden. Ook hebben zij grote moeite met de stikstofmetingen van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Wordt daarbij wel meegenomen dat het land van diezelfde boeren ook stikstof opneemt? Zij missen een lange termijn visie. ‘We krijgen de ene regel over de andere regel heen. Het einde is zoek.’

Opnieuw komen honderden boeren naar het provinciehuis. Tijdens het stikstofdebat op 16 oktober benadrukt de ChristenUnie dat het proces niet netjes verliep. De agrarische sector had erbij betrokken moeten worden. Verder wil de ChristenUnie dat alle sectoren zoals: bouw, vervoer en industrie hun bijdrage leveren aan de vermindering en niet alleen de boeren.

Wiebo de Vries vraagt het college in gesprek te gaan met de boeren, een lange termijnvisie te ontwikkelen en om eens kritisch te kijken of de drempelwaarde van de stikstofdepositie opgehoogd kan worden. Met het instellen van een drempelwaarde kunnen projecten met een geringe stikstofuitstoot snel weer opgestart worden. De gedeputeerde zegt toe de verhoging van de drempelwaarde te willen onderzoeken. Vooralsnog belooft de gedeputeerde dat er in de provincie pas verdergaande regelgeving volgt na uitgebreid overleg met de boeren en de bedrijven.