ALGEMENE BESCHOUWINGEN 1999 van de statenfractie van het GPV

LEESWIJZER:
de onderstreepte gedeelten geven met steekwoorden de kern aan,
de scheefgedrukte gedeelten zijn vragen aan het College,
de vetgedrukte gedeelten bevatten voorstellen, die eventueel in een motie kunnen uitmonden.

MOTTO: HET STERKE VERSTERKEN

HET STERKE VERSTERKEN
Dat geldt voor de provincie Fryslâ® in het algemeen.

Het zal Fryslân nog meer op de kaart zetten als de sterke dingen versterkt worden.
Niet overal wat doen, niet de weg van de minste weerstand bewandelen. Maar kiezen.
De kracht van Fryslân verder uitbuiten.
Dat kan niet in elke sector. Als bijvoorbeeld de wachtlijstproblematiek in de gezondheidszorg toeneemt, dan zullen wij alles in het werk moeten stellen om het zwakke te versterken.
Want de zwakken in de samenleving hebben onze aandacht dubbel en dwars nodig.
Zijn die aandacht ook waard. Dan gaat het over mensen.
Maar voor het overige, als het over dingen gaat zullen wij er goed aan doen, om die zaken waarin Frysl⮠uitblinkt, juist extra aandacht te geven en díe te versterken.

HET STERKE VERSTERKEN
Dat geldt voor de provincie als organisatie.

De provincie heeft een grote bezuinigingsoperatie achter de rug: dat is een sterk punt geweest. Hoe kunnen we dat nog versterken? Door de resultaten te 'borgen'.
Want dat is vaak het probleem met reorganisaties en inkrimpingen: het is een golfbeweging. Na zo'n operatie zie je weer groei tot het proces zich herhaalt.
Daarom moeten we het resultaat borgen.
Dat kan bijvoorbeeld door het aantal personeelsleden te bevriezen. Dat lijkt me niet helemaal juist. Als het aantal inwoners van Fryslân toeneemt, zal dat wellicht ook meer werk met zich meebrengen.
Daarom lijkt het mij goed om het maximum aantal personeelsleden te koppelen aan het aantal inwoners van Fryslâ®®
VOORSTEL: Het aantal formatieplaatsen van de provincie wordt gemaximeerd
op 1 per 1000 inwoners, te realiseren aan het eind van de nieuwe statenperiode.

Daar is uiteraard tijd voor nodig.
Daarom wordt daar vier jaren voor uitgetrokken.
De al behaalde krimp naar 655 plaatsen zal dus waarschijnlijk nog verder aanvulling behoeven, afhankelijk van het aantal inwoners van Fryslâ® eind 2002.
Met de huidige groei zal dat ongeveer 633.000 zijn. Dat betekent 633 functieplaatsen ultimo 2002, een afname van 22 fte.
De extern gerichte orië®´atie en de meer offensieve strategie heeft een blijvend niet te grote en slagvaardige organisatie nodig!

HET STERKE VERSTERKEN
Dat geldt ook voor de provincie als middenbestuur.

De provincie is na de bestuurlijke vernieuwing duidelijk als sterke eenheid opnieuw op de kaart gezet. Die kracht moet verder uitgebuit worden. Niet door nieuwe discussies over dualisering , referenda en gedeputeerden van buiten de Staten.
Er is de laatste jaren al teveel energie gestoken in discussies over 'hoe het anders en beter zou kunnen'. Daar heb ikzelf in ruime mate aan meegewerkt. Maar nu het resultaat van dat alles niets tot nagenoeg niets heeft opgeleverd, nu is het eerst wel welletjes.
De huidige sterke provincie moeten verder versterkt worden, gewoon door alle energie 'klantgericht', naar buiten dus, in te zetten.

HET STERKE VERSTERKEN
Dat geldt voor de inkomsten van de provincie.

De inkomsten waarop de provincie invloed kan uitoefenen, zijn met name de opcenten op de motorrijtuigenbelasting. Daarin schuilt een grote potentie.
Die kracht kan verder benut worden door verhoging van het aantal opcenten. Daarvoor was er een jaar geleden geen meerderheid te vinden.
Inmiddels staan de ontwikkelingen niet stil:
1. het Economisch Structuurfonds zal naar verwachting volgend jaar geheel of vrijwel
geheel uitgeput zijn!
2. wij zijn bij lange na niet in staat om de wensenlijst die uit het PVVP naar voren zal
komen, uit te voeren!
Er ligt nu een voorstel over de wijze van prioriteren van PVVP-projecten. Dat kan uitmonden in projecten voor wegen, busbanen, rotondes, openbaar vervoer-projecten of kanalen.
Er zullen sterke keuzes gemaakt moeten worden.
Terwijl er (door extra opcenten) potentie is voor meer knelpunten.
We moeten stoppen met de discussie over besteding van extra opcenten voor een specifiek majeur project!
We moeten stoppen met de discussie over besteding van extra opcenten voor wel-of-niet voor openbaar vervoer!
Het komende PVVP schreeuwt om een krachtige aanpak!
Het Economisch Structuurfonds moet eeen sterke impuls krijgen!
VOORSTEL: De opcenten worden met 10 punten verhoogd met ingang van een nader te bepalen datum ten behoeve van het Economisch Structuurfonds.
Fryslâ® schikt zich dan met de hoogte van de opcenten in een middenpositie vergeleken bij andere provincies.
De inkomsten zijn dan versterkt en geborgd. De discussie gaat daarna over de besteding. Over keuzes voor werkgelegenheid en PVVP-prioriteiten.
Het zal alsnog te weinig zijn, maar het zou een blijk zijn van bestuurlijk onvermogen als we te weinig gaan doen, omdat we te weinig inkomsten willen genereren!

Wat ons betreft kan een punt gezet worden achter de aanpassing aan het loon- en prijspeil.
Wij zijn zelf wel in staat om de hoogte van de opcenten te bepalen en hoeven die niet te laten afhangen van externe omstandigheden. Dat voorkomt discussies over aanpassing aan de groei van het wagenpark of aan de groei van de opbrengst.
VOORSTEL: De opcenten worden niet meer aangepast aan het loon- en prijspeil.

HET STERKE VERSTERKEN
Dat geldt voor economische zaken.

De Schipholdiscussie is een doorbloeier, het hele jaar rond.
De problemen worden steeds nijpender, hoewel het nu bijna alleen over geluidhinder gaat.
Terwijl het probleem nog veel groter is, namelijk het effect op het klimaat door de uitstoot van schadelijke stoffen.
Nu Duitsland kerosine wil belasten (en Nederland dan vast en zeker zal volgen), zullen alternatieven voor het vliegverkeer steeds wenselijker worden.
Magneetzweeftreinen zijn een belangrijk alternatief voor binnen-Europees vliegverkeer.
De Zuiderzeelijn kan een sterke impuls geven aan Noord-Nederland. Wij kunnen het belang daarvan vergroten, door die als eerste te presenteren als zo'n alternatief.
Dit is een zeer groot project en zal dus ook veel geld kosten. Daarbij zal het Noorden niet alleen naar het Rijk kunnen wijzen. Er zal ook veel provinciaal geld mee gemoeid zijn. De Provincie heeft echter nog een belangrijke bron achter de hand: NUON.
Het lijkt dan ook een zaak van vooruitzien door die twee aan elkaar te koppelen. De opbrengst van de verkoop van NUON (nu of later) moeten we reserveren voor de Zuiderzeelijn en niet voor allerlei andere op zichzelf nuttige zaken.

HET STERKE VERSTERKEN
Dat geldt voor ruimtelijke orde.

Bladzijde 4 zegt: behoud van de unieke kwaliteiten van onze Provincie,
maar wij zeggen: versterking van de unieke kwaliteiten van Fryslâ®®
Van de natuur, het platteland, de schone lucht, het woonklimaat, de cultuur en de producten.
Het driesporenbeleid uit 'Kompas voor de Toekomst' wordt voortgezet, zo staat in de Sturingsbrief.
Wij denken dat een tweesporenbeleid ook heel goed zou kunnen.
Bouwen & bewaren.
Ontwikkelen & verzorgen.
Ontplooien & behouden.

Bouwen aan sterke steden, met name Leeuwarden.
Bouwen aan het bestaande bedrijfsleven.
Bouwen aan veilige infrastructuur.

Bewaren van de Friese natuur.
Bewaren van het Friese landschap.
Bewaren van de Friese cultuur.

Bouwen en bewaren, in goed evenwicht.
Bouwen en bewaren, de twee pijlers van het GPV-program uit de beginjaren.

Maar nog altijd even actueel!
Moge die scheppingsopdracht ons allen aan het werk zetten!
Daarbij wensen wij u Gods zegen toe: aan Zijn zegen is alles gelegen.


Bram van der Werf, 8 december 1998.