HET PROVINCIAAL VERKEER- EN VERVOERPLAN
Aan het begin van het jaar werd het Provinciaal verkeer- en vervoerplan PVVP behandeld.
Drie hoofddoelen stonden centraal in het ontwerp PVVP. Eerste hoofddoel de bereikbaarheid, tweede de verkeersveiligheid en het derde het afremmen van de groei van het autoverkeer. Ik vond het onjuist dat verkeersveiligheid pas tweede hoofddoel was en als eerste bereikbaarheid. Het leven van mensen gaat toch ver boven bereikbaarheid! Daarom stelde ik voor om die volgorde om te keren. Dat is echter niet gebeurd. In het definitieve plan heeft men er wel aan toegevoegd, dat er geen sprake is van een rangorde tussen verkeersveiligheid en bereikbaarheid.
Veel van de inhoud kon onze instemming hebben, al vonden wij (samen met RPF/SGP) het nodig om een aantal amendementen in te dienen. Zoals over de Stroobossertrekweg (van Dokkum naar Buitenpost) die - zo vonden wij - veilig en met voorrang behandeld moet worden en niet opgewaardeerd, maar juist afgewaardeerd moet worden ('downgrading'). Het amendement werd niet aangenomen, evenals ons amendement om een nieuwe weg Leeuwarden-Aldtsjerk vóór 2005 aan te leggen.
Ook ons amendement om een groot aantal projecten ter verbetering van veilig wegverkeer aan te merken als een 'majeur project' haalde het niet. De achterliggende gedachte bij ons was, dat voor majeure projecten verhoging van de opcenten op de motorrijtuigenbelasting aan de orde kan komen. Al eerder - december 1996 - was een motie van onze fracties, dat 'verkeersveiligheid als deelaspect van diverse projecten in de provincie ook majeur kan zijn', met een grote meerderheid aangenomen. Nu gingen we een klein stapje verder, maar de meerderheid was kennelijk te bang voor de gevolgen: nl. verhoging van de opcenten.
Er wordt in het PVVP te weinig gedaan aan 'downgrading' en teveel aan 'upgrading' van wegen. En juist allebei én consequente toepassing kan het aantal verkeersslachtoffers doen afnemen met 90% ! Ook de overtuiging dat we onze mobiliteit moeten veranderen, wordt onvoldoende in daden omgezet.
Met de meerderheid vonden wij, dat mogelijke opwaardering van het kanaal naar Drachten niet door het natuurgebied van internationale allure de 'Alde Feanen' mag.

VERKIEZINGEN
De verkiezingen voor de Provinciale Staten op 3 maart 1999 leverde weer één zetel op. Toch was de uitslag in Fryslân voor het GPV teleurstellend: van 6071 stemmen (in 1995) naar 5541 stemmen, een verlies van 530 stemmen. De kiesdeler -goed voor één zetel- kwam uit op 4624.
Ook de RPF/SGP-fractie ging achteruit: van 9777 naar 9386 stemmen: een verlies van 409.
In 1991 behaalden zij een tweede zetel door onze reststemmen (we hadden een 'lijstverbinding').
In 1995 behaalden zij op eigen kracht nauwelijks twee zetels (ook toen een 'lijstverbinding').
In 1999 ook nét twee, maar bij doorgaand verlies neemt het risico voor beiden toe.
GPV:
1991: 6926
1995: 6071
1999: 5541

RPF/SGP:
1991: 7747
1995: 9777
1999: 9368

De kandidatenlijst zag er als volgt uit (in numerieke volgorde): Bram van der Werf,
Albert Oostland, Addy Stoker, Jos Debreczeny, Gerben Stellingwerf, Piet Boersma, Alie Beugelink, Jan Geersing, Hillie Jellema, Johan van Veelen en Willem Jongsma.

De Propagandacommissie van de Provinciale Contactraad PCR belegde één zeer goed bezochte verkiezingsbijeenkomst in de Lawei in Drachten.
Aan deze en andere verkiezingsbijeenkomsten leverden de eerste drie op de lijst hun bijdrage.
Daarnaast organiseerden de statenfracties van RPF/SGP en GPV op 16 februari in Bakkeveen een thema-avond met als onderwerp: 'Wordt het platteland gemangeld tussen economische zones en stedelijke kernen?'
Daarvoor was uitgenodigd de voorzitter van de 'Commissie Langman': Mr Drs H. Langman.

EXCURSIES
De statenfracties van GPV en RPF/SGP hebben in het voorjaar geen excursie georganiseerd vanwege de verkiezingen en het al genoemde 'Beraad van Bakkeveen').
In het najaar (5 november) werden alle raadsfracties en andere GPV-bestuurders weer uitgenodigd voor een excursie en wel naar Drachten. Er waren ongeveer 26 deelnemers.
's Morgens een bezoek aan het 'Adverium'. Een inleiding en rondleiding met de nadruk op duurzaam bouwen.
's Middags een bezoek aan de Eco-Zuivelfabriek met de nadruk op duurzame landbouw.
Het was zowel een leerzame als een aangename dag en natuurlijk veel gelegenheid voor onderlinge contacten.

ALGEMENE BESCHOUWINGEN
Het begin luidde als volgt: "Voor het eerst in de geschiedenis gezamenlijke Algemene Beschouwingen van RPF/SGP en GPV. Doel daarbij is de versterking van de christelijke politiek in de provincie Fryslân. De Statenfracties van RPF/SGP en GPV willen met deze gezamenlijke Algemene Beschouwingen een eerste stap zetten. Nieuw is de samenwerking niet. Al jaren spraken wij af en toe voor elkaar. Maar dat af en toe willen wij nu bekronen met gezamenlijke Algemene Beschouwingen. In de overtuiging dat onze bodschap aan kracht zal winnen. Niet door het getal, maar door gezamenlijke argumenten. Samenwerken op basis van elkaars sterke punten."
De Algemene Beschouwingen gingen
over de positie van Leeuwarden,
over verkeer en vervoer (bijvoorbeeld over de weg Midlum-Zurich, waarover wij onze verontrusting uitspraken en suggesties voor verbetering deden),
over duurzame ruimtelijke kwaliteit, over welzijn, zorg, onderwijs en cultuur (bijvoorbeeld over een nieuwe Enceclopedie van Fryslân).
Een motie van ons daarover werd door het College van GS overgenomen.
Een motie van ons om te bevorderen dat het 'voorkeursrecht' (dat Gemeenten en Rijk bij verkoop van gronden eerste kooprecht hebben) ook gaat gelden voor Provinciale Staten, werd ook overgenomen door het College. Dit om opdrijving van grondprijzen te voorkomen.
Van drie moties over de Zuiderzeelijn werd één overgenomen, namelijk 'dat voor de Zuiderzeelijn een (magneet)zweeftrein de voorkeur verdient boven andere vormen van railvervoer'. De beperkingen van Schiphol maken namelijk een geleidelijke verschuiving van vliegverkeer naar zweeftrein mogelijk en wellicht noodzakelijk.

Gezamenlijke Algemene Beschouwingen is afstand doen van een stukje zelfstandigheid, maar heeft toch ook duidelijk meerwaarde!

DE STEUNFRACTIE
De bemensing van de steunfractie aan het einde van 1999 zag er als volgt uit:
Piet Boersma (Drogeham),
Jos Debreczeny (Damwoude),
Sije van Dijk (Drachten),
Albert Oostland (Kollum), nummer 2 op de lijst en plaatsvervanger bij commissievergaderingen,
Gerben Stellingwerf (Buitenpost),
Addy Stoker (Leeuwarden), fractie-assistent en adviseur voor alle commissies,
Baukje van der Werf-Fennema (Rinsumageest), fractiesecretariaat.

De fractie vergadert vóór elke statenvergadering en dat was in 1999 negen maal.
Na de verkiezingen is geregeld, dat de eerstvolgende op de lijst ook als fractiewoordvoerder in de statencommissies mag optreden, als vervanging bij afwezigheid of als vaste vertegenwoordiging. Albert Oostland is begonnen met voorlopig één commissie, namelijk Waterstaat & Milieu, van mij over te nemen.

Het werk mocht allemaal weer doorgaan. Met dank aan God kunnen wij terugzien op een goed 1999.

Bram van der Werf, Rinsumageest.